Đột quỵ – một căn bệnh nguy hiểm có thể xảy ra bất cứ lúc nào, bất cứ nơi đâu. Mỗi giây trôi qua, hàng ngàn tế bào thần kinh bị tổn thương. Vì vậy, việc sơ cứu kịp thời là vô cùng quan trọng. Hãy cùng Gym Unity Fitness tìm hiểu cách sơ cứu đột quỵ hiệu quả để cứu sống người thân yêu của bạn.
Đột quỵ là gì?
Đột quỵ xảy ra khi máu không thể lưu thông đến não, khiến các tế bào não bị thiếu oxy và chết đi. Có hai dạng chính của đột quỵ thường gặp ở các đối tượng bệnh nhân như:
- Đột quỵ thiếu máu cục bộ (Ischemic Stroke): Đây là loại phổ biến nhất, chiếm khoảng 87% các trường hợp. Nó xảy ra khi một cục máu đông chặn dòng máu đến não, làm gián đoạn quá trình cung cấp oxy và dưỡng chất.
- Đột quỵ xuất huyết (Hemorrhagic Stroke): Loại này ít phổ biến hơn nhưng nguy hiểm hơn, xảy ra khi một mạch máu trong não bị vỡ, gây chảy máu. Áp lực từ máu tràn vào có thể làm tổn thương các mô não xung quanh.
Các dấu hiệu của đột quỵ
Thời gian là yếu tố quyết định đối với đột quỵ. Bạn cần ghi nhớ phương pháp FAST, một cách dễ dàng để nhận diện các dấu hiệu ban đầu:
- Face (Mặt): Quan sát xem một bên mặt có bị xệ khi người bệnh cố gắng cười không.
- Arms (Tay): Yêu cầu người bệnh nâng cả hai tay. Nếu một tay yếu hoặc không thể nâng, đó là dấu hiệu nguy hiểm.
- Speech (Lời nói): Hãy yêu cầu người bệnh nói một câu đơn giản. Nếu họ nói ngọng hoặc không rõ ràng, hãy cảnh giác.
- Time (Thời gian): Gọi cấp cứu ngay lập tức nếu bạn nhận thấy bất kỳ dấu hiệu nào trên.
Các bước sơ cứu đột quỵ nhanh chóng
Đột quỵ là tình trạng khẩn cấp cần được xử lý nhanh chóng để tăng cơ hội sống sót và giảm thiểu di chứng. Việc thực hiện sơ cứu đúng cách có thể đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ sức khỏe của người bệnh. Dưới đây là các bước sơ cứu cần thiết:
Gọi cấp cứu ngay lập tức
Liên hệ số cấp cứu 115 hoặc cơ sở y tế gần nhất, cung cấp thông tin chi tiết về tình trạng của người bệnh để nhận hướng dẫn chuyên môn. Đây là bước quan trọng nhất để đảm bảo người bệnh được hỗ trợ y tế kịp thời.
Giữ bình tĩnh
Mặc dù tình huống có thể rất căng thẳng, hãy cố gắng giữ bình tĩnh để đưa ra các quyết định đúng đắn. Bình tĩnh giúp bạn hỗ trợ người bệnh hiệu quả hơn.
Đặt người bệnh nằm ngửa
Đặt người bệnh trên bề mặt phẳng, cứng và hơi nghiêng đầu để tránh nguy cơ sặc. Điều này giúp máu lưu thông và đường thở thông thoáng.
Giữ thông thoáng đường thở
Kiểm tra miệng người bệnh xem có dị vật hoặc thức ăn không. Nếu có, hãy nhẹ nhàng loại bỏ để đảm bảo đường thở không bị cản trở.
Theo dõi tình trạng
Quan sát nhịp thở, nhịp tim, và mức độ tỉnh táo của người bệnh. Ghi nhận bất kỳ thay đổi nào để thông báo cho nhân viên y tế khi họ đến.
Không tự ý cho uống thuốc hoặc thức ăn
Người bệnh có thể gặp khó khăn khi nuốt, việc cho uống thuốc hoặc thức ăn có thể gây nghẹn, sặc, hoặc làm tình trạng nghiêm trọng hơn.
Sai lầm cần tránh khi sơ cứu đột quỵ
Những người được cấp cứu nhanh chóng thường có khả năng phục hồi tốt hơn và ít bị di chứng nặng hơn. Dưới đây là những điều bạn cần tránh trong quá trình sơ cứu bệnh nhân đang mắc độ quỵ:
- Không tự ý di chuyển người bệnh: Di chuyển sai cách có thể làm tổn thương thêm, đặc biệt nếu nghi ngờ chấn thương cột sống.
- Không áp dụng phương pháp dân gian: Các biện pháp không có cơ sở khoa học, như chích máu hoặc xoa bóp, có thể làm tình trạng nặng hơn.
- Không để người bệnh tự hồi phục: Ngay cả khi các triệu chứng thoáng qua, người bệnh vẫn cần được kiểm tra y tế kỹ lưỡng.
Cách phòng ngừa đột quỵ
Trong những năm gần đây, nghiên cứu về đột quỵ đã đạt được nhiều tiến bộ đáng kể. Các phương pháp điều trị mới như sử dụng thuốc tan cục máu đông qua đường tĩnh mạch (tPA), các kỹ thuật can thiệp nội mạch và liệu pháp tái tổ chức não đã cải thiện đáng kể tỷ lệ sống sót và khả năng phục hồi của người bệnh.
Ngoài ra, công nghệ sinh học và y học tái tạo cũng đang được nghiên cứu để phát triển các liệu pháp mới giúp phục hồi các chức năng bị mất sau đột quỵ tuy nhiên phòng ngừa luôn là chìa khóa quan trọng để bảo vệ sức khỏe:
- Kiểm soát huyết áp: Huyết áp cao là nguyên nhân hàng đầu gây đột quỵ. Thường xuyên kiểm tra và duy trì huyết áp ở mức ổn định.
- Quản lý cholesterol: Giảm lượng cholesterol xấu (LDL) và tăng cường cholesterol tốt (HDL) để bảo vệ mạch máu.
- Bỏ thuốc lá: Thuốc lá làm tăng nguy cơ đột quỵ và các bệnh tim mạch khác.
- Hạn chế rượu bia: Uống rượu ở mức độ vừa phải hoặc tránh sử dụng nếu có thể.
- Tập thể dục thường xuyên: Luyện tập tại Phòng gym giúp duy trì cân nặng hợp lý và cải thiện sức khỏe tổng thể.
- Chế độ ăn uống lành mạnh: Ăn nhiều rau xanh, trái cây, cá, và ngũ cốc nguyên hạt. Hạn chế đồ chiên rán và thức ăn nhiều đường.
- Quản lý căng thẳng: Tập yoga, thiền, hoặc các hoạt động thư giãn để giảm căng thẳng kéo dài.
- Nhận biết và thực hiện đúng các bước sơ cứu đột quỵ không chỉ cứu sống mà còn giảm nguy cơ để lại di chứng nghiêm trọng, đồng thời phòng ngừa đột quỵ qua lối sống lành mạnh sẽ bảo vệ bạn và người thân khỏi nguy cơ này.
Kết luận
Sơ cứu đột quỵ là một kỹ năng quan trọng mà mọi người nên biết. Bằng cách nhận biết các dấu hiệu của đột quỵ và thực hiện các bước sơ cứu đúng cách, bạn có thể giúp cứu sống người thân yêu của mình. Hãy chia sẻ thông tin này với những người xung quanh để cùng nhau nâng cao nhận thức về đột quỵ và cách phòng ngừa. Chúc bạn luôn có được sức khỏe tốt nhất!